Jedną z chirurgicznych metod leczenia ran jest plastyka skóry, która umożliwia zastąpienie ubytku skóry tkanką skórną pobraną z pobliskiego miejsca. Jeśli jednak skóry jest za mało, należy zdecydować się na inne metody pozyskania jej, jak np. zastosowaną przez nas metodę wytworzenia płatów uszypułowanych. Płaty uszypułowane składają się z naskórka i skóry pełnej grubości wraz z naczyniami krwionośnymi, tj. tętnicą oraz żyłą leżącymi u podstawy płata oraz zaopatrującymi naczynia splotu podskórnego. Technika ta polega na częściowym tylko odłączeniu płata skórnego z dokładnie wyznaczonego miejsca pobrania i przykryciu nim ubytku w innym miejscu. W artykule opisano przypadek psa z raną ciętą znacznej wielkości okolicy lewego łokcia i nadgarstka z martwicą powięzi mięśni po stronie przyśrodkowej podramienia. Zamknięcie rany nie było możliwe ze względu na rozległość uszkodzenia. Celem postępowania z założenia było doprowadzenie do wykształcenia się ziarniny w obrębie rany i późniejszy zabieg plastyki skóry.
One of the surgical methods of repairing wounds is dermatoplasty, which permits replacing the damaged tissue with patient’s own skin. If there is not enough skin tissue to perform a surgery, the doctor should turn to methods like the technique of producing pedicle flaps. Pedicle flaps are composed of epidermis and full-thickness skin with blood vessels (artery and vein supplying the vessels of subdermal plexus). The technique consists of separating a skin flap from a concrete place in the body and covering with it the cavity in a different part of the body. In this article we present a case of the dog with an incised wound of a considerable size in the area of left elbow and wrist. The dog suffered from necrosis of the fascia in the medial side of arm. Given the extent of the damage, wound closure was impossible to perform. The aim of the procedure was to develop a granulation within the wound and perform the surgery afterwards.
Celem plastyki skóry jest zastąpienie ubytku tkanką o właściwościach zbliżonych do cech tkanki zniszczonej. Płatem uszypułowanym nazywa się częściowo odłączony fragment skóry i naskórka, który pobiera się z określonego miejsca i stosuje do przykrycia ubytku w miejscu dla niego odległym. Pozwala to na zakrycie rozległej rany i zapobiega wydłużaniu czasu gojenia.
W opisywanym przypadku metoda ta została wykorzystana do pokrycia przedramienia pozbawionego skóry w wyniku niedokrwienia tkanek pacjenta.
Rana powstaje w wyniku uszkodzenia ciągłości powłoki ciała, a często również głębszych tkanek lub narządów na skutek urazu mechanicznego, wysokiej lub niskiej temperatury lub zadziałania substancji chemicznych.
Rany dzieli się na:
- proste lub głębokie, przenikające,
- otarcie, uderzenie, oderwanie,
- cięcie, szarpanie, przebicie,
- oderwanie, ukłucie, stłuczenie, zmiażdżenie,
- pokąsanie, postrzał.
Podział ran ze względu na stopień zanieczyszczenia i czas powstania przedstawia się następująco:
- czyste,
- czyste zanieczyszczone,
- zanieczyszczone,
- brudne:
– zakażenie pierwszego stopnia z minimalnym zanieczyszczeniem i niestarsze niż 6 godzin,
– zakażenie drugiego stopnia powstałe 6–12 godzin wcześniej,
– zakażenie trzeciego stopnia – powstałe przed 12 godzinami.
Rany klinicznie podzielić można na świeże, znajdujące się w stanie zapalnym, ziarninujące oraz w stadium bliznowacenia.
Gojenie ran obejmuje cztery zasadnicze procesy: fazę zapalenia, oczyszczania, naprawy (proliferacji) oraz dojrzewania (przebudowy). Przy czym każda rana goi się w jeden z trzech poniższych sposobów, poprzez:
- rychłozrost – uwzględniając rany niezanieczyszczone, z delikatnym uszkodzeniem tkanek, których powierzchnie ściśle do siebie przylegają,
- ziarninowanie – z którym ma się do czynienia w przypadku ran zanieczyszczonych, z ciałami obcymi i drobnoustrojami oraz ranami zakażonymi,
- wytwarzania strupa.
Wyróżnia się cztery kluczowe sposoby leczenia ran: sposobem otwartym, poprzez zamknięcie pierwotne, odroczone zamknięcie pierwotne oraz zamknięcie wtórne. W każdym z tych przypadków najważniejsze jest jednak, aby stworzyć optymalne warunki sprzyjające gojeniu i brać pod uwagę fakt, że nie istnieje jeden uniwersalny schemat postępowania z ranami.
Europejskie Stowarzyszenie Leczenia Ran (European Wound Management Association – EWMA) opracowało zasadę TIME, zgodnie z którą podczas leczenia ran trudno gojących się należy tkankę oczyścić (T – tissue), zabezpieczyć ją przed infekcją/zapaleniem (I – infection/inflammation), utrzymać prawidłową wilgotność środowiska (M – moisture) oraz doprowadzić do proliferacji naskórka od brzegu rany (E – edge-epithelialization).
Opis procedury
Aby przystąpić do wytworzenia płata uszypułowanego, należy odpowiednio przygotować ranę.
W miejscu ubytku skóry powinna znajdować się warstwa ziarniny, nie może być wypływu ropnego. Samą ranę należy dokładnie oczyścić, a skórę dookoła rany szeroko wygolić, umyć i zdezynfekować.
Wybierając tę metodę plastyki skóry, należy kierować się kilkoma zasadami. Mianowicie, zabronione jest wytwarzanie zbędnego napięcia, w miejscu pobrania powinno znajdować się wystarczająco dużo skóry, by możliwe było zamknięcie bezpośrednie rany – zarówno wytworzonej w czasie pobrania skóry, jak i w miejscu ubytku pierwotnego. Ponadto, do pobierania płata nie należy wykorzystywać miejsc, w których występują nadmierne naprężenia i napięcia tkanek. Jeśli natomiast istnieją wątpliwości co do prawidłowości krążenia, zamiast jednego dużeg...