Brak wyników

Dostęp otwarty , Dietetyka

3 lipca 2019

NR 3 (Czerwiec 2019)

Żywienie szczeniąt

0 4291

Opieka nad szczeniętami zaczyna się już od właściwego prowadzenia ciężarnej suki, jednak to okres od przyjścia szczeniąt na świat do momentu ich usamodzielnienia stanowi wyzwanie dla ich opiekuna. Trzeba pamiętać, że żywienie w tym okresie ma ogromny wpływ na stan zdrowia szczeniąt.

Szczenięta przez pierwsze tygodnie życia wymagają bezwzględnej opieki matki. W przypadku osierocenia, ich przeżycie jest absolutnie zależne od opiekuna. Odruch ssania powinien być obecny od urodzenia. Zdarza się jednak, że u niektórych szczeniąt do jego pojawienia się lub wzmocnienia dochodzi w ciągu 24 godzin. Na 3.–5. tydzień po porodzie, czyli na moment najintensywniejszej laktacji u suki, przypada najsilniej wyrażony odruch ssania. Bardzo istotnym wskaźnikiem, który należy ściśle kontrolować, jest przyrost masy ciała szczeniąt, który dobowo powinien wynosić 5–10% masy urodzeniowej. Mniejsze przyrosty powinny budzić niepokój i są złym prognostykiem. Masa ciała zwierzęcia pomiędzy 7.–10. dniem powinna ulec podwojeniu w stosunku do masy urodzeniowej. Warto wiedzieć, że w pierwszej dobie po urodzeniu najczęściej nie ma wzrostu masy ciała bądź występuje jej niewielki spadek.

Odkarmianie szczeniąt

Pobór odpowiedniej ilości pokarmu warunkuje zarówno dostarczanie odpowiedniej ilości wody, a więc ochronę przed odwodnieniem, jak i substancji energetycznych i budulcowych. Dzięki temu możliwy jest wzrost młodego organizmu oraz termoregulacja. Szczególne znaczenie dla dobrostanu i przyszłego życia każdego ssaka ma pobór pierwszego matczynego pokarmu – siary (colostrum). Gdy nie ma możliwości poboru pokarmu matczynego, mówi się o szczeniętach osieroconych, chociaż nie zawsze jest to związane ze śmiercią matki. Gdy jednak dochodzi do śmierci matki szczeniąt lub ma ona bezwzględne przeciwwskazania do karmienia, niezbędne staje się karmienie zastępcze. Zdarzają się też sytuacje, w których żywienie zastępcze może być konieczne jedynie przez krótki czas i takim przykładem jest np. konflikt serologiczny. Wtedy już w kilka godzin po pierwszym karmieniu dochodzi do rozwoju żółtaczki hemolitycznej. W takiej sytuacji należy odłączyć szczenięta od matki jedynie na 1–3 dni, czyli na czas wydzielania bogatej w immunoglobuliny siary. Odłączenie nie musi oznaczać całkowitej separacji miotu od matki. Warto zadbać o to, aby suka mogła opiekować się młodymi, ogrzewać je i pielęgnować, lecz należy uniemożliwić im pobór pokarmu poprzez zabezpieczenie sutków fartuszkiem ochronnym.

Kolejność odkarmiania

Gdy suka karmi, a opiekun jedynie dokarmia szczenięta, karmienie zaczyna się w pierwszej kolejności od osobników najsilniejszych i o prawidłowych przyrostach masy ciała. Pozwala to na zachowanie większej ilości pokarmu suki dla szczeniąt słabszych, chorujących i gorzej rokujących. Taki pokarm jest najbezpieczniejszy dla młodych i daje im największą szansę na przeżycie i prawidłowy rozwój. 

Pobieranie pokarmu

Szczenięta już od pierwszych dni życia przyjmują pokarm w małych ilościach, zazwyczaj kilku mililitrów, ale z dużą częstotliwością (średnio co 1–2 godziny, przez całą dobę). Poza problemami dotyczącymi ilości i dostępności mleka matki może pojawić się problem z pobieraniem pokarmu ze strony szczenięcia. Jest to dość często objaw wychłodzenia organizmu bądź znacznego osłabienia oseska. Gdy szczenię nie ma obecnego odruchu ssania bądź jest on bardzo słaby i jeśli nie posiada wad wrodzonych uniemożliwiających dostarczanie pokarmu, należy wspomóc karmienie z użyciem sondy.

Doraźnym rozwiązaniem w sytuacji bardzo słabych szczeniąt jest odżywianie parenteralne za pomocą kroplówek i iniekcji, jednak nawet w takiej sytuacji (jeśli nie ma przeciwwskazań) należy podawać, np. sondą, małe ilości pożywienia drogą doustną, by stymulować pracę przewodu pokarmowego i jego dojrzewanie. Bez tego niemożliwe jest odżywianie komórek nabłonka jelit oraz wzrost mikroflory jelitowej. 

Dobrze rozwinięty odruch ssania jest czynnikiem niezbędnym do podjęcia karmienia z użyciem metod innych niż sonda. Do odkarmiania młodych najlepiej używać przeznaczonej do tego celu butelki ze smoczkiem bądź miękko zakończonej pipety. Karmienie ze strzykawki wiąże się z ryzykiem zachłyśnięcia się oseska, co grozi rozwojem zachłystowego zapalenia płuc. 

Matka zastępcza

Warto pamiętać, że przy żywieniu zastępczym istnieje możliwość skorzystania z matki zastępczej. Nie jest to proste ze względu na dostępność odpowiedniej suki, jednak w hodowlach możliwe i praktykowane. Matka zastępcza dla obcych młodych powinna być w odpowiednim momencie laktacji oraz przejawiać chęć do podjęcia takiej opieki. Możliwe są agresywne zachowania względem obcych szczeniąt, zawsze więc należy obserwować jej zachowanie w stosunku do młodych, by móc odpowiednio wcześnie zareagować. Jako ciekawostkę warto dodać, że znane są również przypadki adopcji obcogatunkowych osesków.

Siara 

Szczenięta otrzymują aż 90% przeciwciał wraz z siarą, a jedynie 10% przekazywane jest przez łożysko. Jasno pokazuje to, że karmienie przez sukę w ...

Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę multimedialnego czasopisma weterynaryjnego VetTrends
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Filmy, szkolenia, zdjęcia i prezentacje jako uzupełnienie treści wydań
  • ...i wiele więcej!
Sprawdź

Przypisy